Loạt bài về Trà khí gồm 3 phần:

PHẦN 1: KHÁI QUÁT VỀ TRÀ KHÍ
PHẦN 2: TRÀ KHÍ - DÒNG NĂNG LƯỢNG TỪ VŨ TRỤ
PHẦN 3: TRÀ KHÍ – HỢP NHẤT CÙNG BẢN THỂ

Từ xưa cho đến nay, các bậc hiền sĩ yêu thích trà vì tinh khí của nó. Cho nên, hiểu vì nguyên nhân làm cho trà được ưu thích trong giới thiền đạo (tính chất thiền vi diệu đã hòa chung vào cuộc sống) là điều cần thiết trong những giây phút thể nghiệm. Khi trà khí được gìn giữ, giây phút thưởng trà càng thêm thăng hoa. Nếu chúng ta không có được mức độ cảm ngộ cần thiết, rất nhiều yếu tố liên quan đến trà, hay những tinh túy của nó cũng như trong bản thể chúng ta, vô tình chúng ta bỏ lỡ những giây phút cảm nghiệm không có lại lần thứ hai trong đời ngoài những hương hậu tinh tế của nó. Từ hàng nghìn năm nay, Khí công – một nhánh rèn thân luyện tánh của Đạo giáo, đã góp phần quan trọng và là nền tảng của tất cả các tinh hoa trong nghệ thuật. Khí – một trong bốn nguyên tố cấu thành nên vạn vật trong vũ trụ, và là yếu tố quan trọng hàng đầu của thuật điều thân dưỡng khí trong y học cổ truyền. Khí thông thân khỏe mạnh, khí bế người ốm đau. Cho nên, ngoài việc thực hành khí công, người xưa còn ứng dụng nguyên tố khí vào thực phẩm và đồ uống, giúp cải thiện và nâng cao sức khỏe, và đương nhiên Khí cũng tồn tại trong Trà. Với tinh thần của thiền trà, thông qua việc nghiên cứu trà khí giúp ta tìm hiểu sâu hơn bản thể của chính chúng ta, nhưng giây phút này, quan trọng hơn, lần nữa ta lại pha ấm trà dành riêng cho mình…

Khí nguyên nghĩa của nó là ‘năng lượng’ – một dạng năng lượng tiềm ẩn rung động tinh vi của vạn vật trong vũ trụ, xa hơn là những chuyển động to lớn của nước non sông núi, động vật và bao gồm sự chuyển động của không khí. Rộng hơn nữa là sự hiểu biết sâu hơn về khí sẽ giúp chúng ta cảm nghiệm những tinh tủy trong triết học phương Đông. Thông qua thiền định và các bài tập thực hành như khí công hay thái cực cho phép chúng ta mon men trải nghiệm về dòng chảy của khí, cũng như sử dụng khí để chữa bệnh hay khi trong thưởng trà. Khi cảm nghiệm về nguồn năng lượng thiêng liêng tuôn chảy đó, nó sẽ giúp ta mở rộng độ nhạy cảm của các giác quan, thâm nhập vào những làn sóng rung động vi tế và thật sự cảm được những chiều sâu năng lượng bên trong các vật thể, mở ra những hiểu biết sâu sắc hơn, từ đó, bạn sẽ nhìn thế giới này dưới một góc độ hoàn toàn khác biệt, dịu dàng và hòa ái hơn.

Khi nới bắt đầu, thật sự rất khó để nói về Khí bởi khí tồn tại song song, đồng hành cùng chúng ta. Lúc thưởng trà cũng vậy. Trà Khí là một khái niệm mơ hồ và ta chỉ nhận ra nó thông qua các vật thể trung gian, ví dụ như cảm giác hay bầu không khí xung quanh chúng ta. Khí là một trạng thái tiềm ẩn, vô hình vô ảnh, tồn tại cùng bản thể của mọi vật, kể cả con người. Cho nên, lúc thưởng trà, là ta đang thể nghiệm trà hay là trà đang thể nghiệm chúng ta, hay đơn giản trà và ta cùng tồn tại? Có lẽ thông qua trà, khí của ta lưu động – trà làm cho khí trong bản thể chúng ta trở nên rõ ràng hơn hoặc bản thân trà khí – nó là một nguồn năng lượng truyền cảm hứng đến bản thể ta?!

Trả lời cho câu hỏi này và những câu hỏi quan trọng khác tương tự như thế không nằm trong việc thưởng trà. Tuy nhiên, những gì bài viết cố gắng mang đến cho các bạn là bước đầu cùng nhau trải nghiệm Trà khí để làm rõ sơ nét Trà khí là gì trong một số kiến thức hạn còn hạn chế và tầm cảm nghiệm thô thiển của người viết. Bởi ngay cả những bậc uyên thâm hiền sĩ từ xưa cho đến nay đều thốt lên ‘Ôi trà khí!’, thì với hậu học như chúng ta, để hiểu hết về nó thì hoàn toàn không phải là điều dễ dàng.

Khí của trà không phải là caffein như trong nhiều nghiên cứu khoa học thường đề cập đến. Khí của trà cũng giúp kích thích dòng năng lượng trong bản thể, nhưng khác với caffeine ở chỗ, caffeine tạo cho con người hưng phấn ở hệ thần kinh vận động, giúp con người hưng phấn, xua tan cảm giác mệt mỏi trong ngày; trái lại, Khí của trà tạo sự hưng phấn, làm con người phấn chấn và vui vẻ trong tâm hồn nhưng điềm đạm ở cảm xúc và hành vi. Điều này đã được hậu học chúng ta cảm nhận, vì đa phần những người thưởng trà đều có sử thích lắng đọng trong không gian yên tĩnh, cũng thích thưởng trà một mình, nhưng hơn hết, tâm tính chúng ta ngày càng ôn hòa hơn. Đó chính là Khí trong bản thể chúng ta đang chuyển động thông qua sự tương tác với bản thể khí của trà. Khi cảm ngộ được dòng khí tinh tủy này lưu chuyển trong bản thể của ta, của tràm của mọi thứ xung quanh, chúng ta đã được truyền cảm hứng để thưởng loại trà được pha riêng cho chính mình.

Nếu là người quan sát được cơ thể của chính mình, ta hẳn sẽ cảm ngộ được cơ thể từ thô đến tế. Giả như một cơn đau, bề ngoài chỉ là một cơn đau, nhưng khi bình tĩnh nhìn lại, chúng ta thấy xung quanh khu vực đau đó có nóng ran, ngứa, đau và đi kèm các cảm giác khác trong khu vực đau đó. Sâu hơn nữa là cảm nhận được một luồng khí nóng ran đặc biệt ở nơi cơ thể bị đau,… Đó ta gọi là dòng khí năng lượng, lúc xuất hiện có thể làm cho cơ thể lâng lâng và tê dại, nhưng mỗi người đều có cảm nghiệm về khí khác nhau. Tương tự, khi ta thưởng thức một tách trà ngon, dòng khí của trà tương tác với dòng năng lượng trong bản thể chúng ta, tạo ra một sự rơn rơn sảng khoái. Khi đó, ta được Trà khí thúc đẩy.

Đơn giản hơn là bạn cũng có thể cảm nhận dòng khí trong lòng bàn tay mình sau khi thưởng một tách trà hảo hạng vì bàn tay thường là bộ phận nhạy cảm nhất bởi nơi đây tập trung rất nhiều dây thần kinh cảm giác. Ban đầu, có thể chúng ta sẽ cảm thấy một luồng râm ran hoặc như kim châm, hoặc cảm giác nóng bừng. Sau đó, thử tập trung vào luồng năng lượng đó để thấy bất kỳ cảm giác nào khác biệt bên trong của hơi nóng như đã đề cập ở trên. Đó là luồng năng lượng của Trà đang tương tác với cơ thể chúng ta.

Theo triết lý phương Đông chúng ta, tất cả tồn tại đều là cá thể duy nhất. Do vậy khí của mỗi cá thể cũng là duy nhất. Trà cũng vậy. Mỗi loại trà có nguồn năng lượng riêng, cho nên trà khí cũng khác biệt. Từ xa xưa, các bậc hiền nhân thưởng trà đã chia Trà khí thành hai nguồn năng lượng Âm và Dương. Khí của năng lượng âm thì nhẹ nhàng, tiềm ẩn vì cốt của Âm là tàng kín. Vì vậy những cây trà càng lâu năm thì năng lượng âm của trà càng lớn. Tương tự, những chiếc lá trên cành càng dài thì âm khí càng nhiều và những chồi nhỏ ngắn hơn hoặc cây nhỏ tuổi hơn thì năng lượng dương càng lớn mạnh. Khí âm thì mềm mại mà cuồn cuộn hơn, hay nói cách khác, âm trà tạo sự rung động ở vị giác, cảm giác lẫn cảm quan quyến mịn và rền quyện trong khi Khí âm hay dương trà lại như búng như gõ, cảm vị như rộn ràng nhanh hơn. Khí dương mạnh ở tiền vị, khí âm bền ở độ sâu. Các giòng trà âm thiên ban đầu như tảng lờ nhưng bền quyện ở hậu vị, đặc biệt là sau mỗi lần ngâm, đơn cử như giòng trà Phổ nhĩ lâu năm.

Một cách khác để nghiệm các loại trà khí khác nhau là ở các trạng thái như sảng khoái, hưng phấn hay điềm tĩnh. Có những dòng trà giúp bạn định tâm, nâng cao tầng sóng rung động của tâm thức, mang đến nguồn năng lượng tiềm tàng cho bản thể của chúng ta. Những loại trà được hạ thổ như phổ nhĩ, trà đen hoặc trà đỏ thường được sử dụng trước lúc hành thiền, giúp ta đi sâu vô trạng thái tĩnh lặng của tâm thức. Có những dòng như lục trà, bạch trà lại làm tinh thần hưng phấn, làm ta cảm giác như những khóm mây bồng bềnh, tạm lánh xa những rắc trối của cuộc sống. Cũng có những dòng trà giúp tinh thần sảng khoái trong ngày mới, giúp ta đủ tự tin và dũng cảm tiếp tục bước đi trên con đường đã chọn. Tuy nhiên, dòng trà nào cũng có ngoại lệ của nó. Khi cảm nhận được nhiều hơn, bạn sẽ nhận ra các loại trà khi và chọn được trà phù hợp với mình trong từng cung đoạn của cuộc sống thường ngày.

Khi đã tiến về phía trước, bạn sẽ học thêm nhiều điều hay thông qua cảm nghiệm từ thực tế. Khi bắt đầu hướng về chiều sâu nội thể của tâm hồn, ta càng khám phá ra nhiều nguồn năng lượng xung quanh và nguồn năng nặng trong nội tại. Trà khí cũng vậy, theo thời gian, bạn sẽ cảm ngộ được những dòng chuyển động năng lượng khác nhau của trà tương tác với cơ thể, ví dụ theo chiều xoắn từ trước dần ra sau. Khí sẽ đi từ đỉnh đầu, dọc theo ống tủy đến các chi, và khi đủ mạnh mẽ, nó có thể bức phá các nơi bị tắt nghẽn, giúp cơ thể chúng ta khỏe mạnh. Quá trình tự trị này ban đầu sẽ hơi khó chịu, nhưng về sau, khi dần quen, cơ thể chúng ta sẽ dần được chữa lành. Hãy chú ý đến dòng năng lượng đang chuyển động trong cơ thể. Điều này sẽ giúp ta mở ra cánh cữa trong cuộc sống, giúp ta trải nghiệm sự phong phú và hòa ái, từ đó ta kết nối với trà, gắn kết với sự sống, gắn kết với chính chúng ta.