Ngoài các yếu tố như vùng trà, mùa trà, giống trà,... thì độ non của lá trà (phẩm trà) cũng là yếu tố quan trọng để phân định giá trị của một loại trà. Tùy vào thời điểm thu hoạch, phẩm trà sẽ mang những hương vị riêng.
Trên cùng một cây, lá trà sẽ được chia chất lượng theo các thang bậc khác nhau. Nói một cách dễ hiểu lá trà sẽ được phân từ 1 đến 10. Số càng nhỏ thì lá trà càng non, số càng lớn thì lá trà càng già và chất lượng thấp hơn.

Nhiều người thường nhầm lẫn rằng trà đinh, trà móc câu, trà nõn tôm là tên của các giống trà ngon nào đó. Thế nhưng những loại trà này chỉ là một phẩm trà khi thu hái mà thôi.

- Trà đinh

Trà đinh là phẩm trà chỉ thu hái toàn lá 100% là lá 1. Đinh ở đây chính là phần búp non nhất của lá trà. Phần búp này chính là cánh trà đang khép, cánh trà tròn và dài như cây đinh nên được gọi là trà đinh. Trà đinh còn được gọi là trà đinh ngọc thái nguyên. Đây là loại trà cao cấp thường được tiến vào cung để vua, chúa thưởng thức.

Trà được chế biến một cách công phu, tỉ mỉ. Từng đọt trà non được tuyển chọn vô cùng khắt khe và kỹ lưỡng. Không chỉ thế, công đoạn sản xuất trà đinh cũng vô cùng cầu kỳ. Những nghệ nhân làm trà đòi hỏi phải tâm huyết và có kinh nghiệm lâu năm trong nghề. Có thế mới làm ra được loại trà tinh túy đệ nhất vùng chè Thái Nguyên. Trà đinh uống vào có vị hơi chát, sau mới có vị ngọt, thơm mát. Đây chính là điểm đặc biệt của nó khiến người ta nhớ mãi sau một lần thử.

Trên lý thuyết thì Trà đinh được xem là phẩm trà có hương vị ngon nhất. Lý do là lá trà non thường sẽ có chứa rất nhiều các thành phần amino acid tạo nên vị ngon. Vị ngon là một trong 5 vị cơ bản: ngọt, chua, mặn, đắng và ngon. Trà đinh là một trong những loại trà ngon và thuần mộc nhất trên thị trường. Nó lauôn nằm ở vị trí đầu ở bảng xếp hạng thức trà phải thử và được nhiều người yêu thích.

- Trà nõn tôm

Trà nõn tôm là loại trà Tân Cương Thái Nguyên ngon được làm từ những búp chè tươi, xanh mướt được tuyển chọn kĩ lưỡng qua bàn tay nghệ nhân trà của vùng đất Tân Cương – Thái Nguyên. Khi đến thời kỳ thu hoạch, những búp trà được hái theo tiêu chuẩn 1 tôm 1 lá (1 đọt non mới nhú và 1 lá non ngay kề bên dưới), được trồng ở vùng đất màu mỡ, phì nhiêu. Trà nõn tôm được hái vào lúc trời đẹp, ánh nắng vừa phải, hái theo tiêu chuẩn, nhờ vậy chất lượng trà mới ngon và đậm đà

Với trà nõn tôm, bất kỳ ai cũng không thể cưỡng lại cái hương vị ngọt thanh đó. Trà được làm từ đọt non 1 tôm, 1 lá. Người ta thường hái vào hôm thời tiết đẹp, nắng vừa phải thì lá trà mới là ngon nhất. Cánh trà sau khi chế biến thường nhỏ, mỏng và xoăn tít. Nõn trà nhỏ hơn đầu tăm và được bện chặt vào nhau. Trà nõn tôm chuẩn thường có màu xanh hơi mốc, thoang thoảng mùi hương cốm. Khi pha, nước trà có màu vàng xanh. Lúc đầu uống có vị chát dịu, về sau thì ngọt thanh hơn. Thưởng trà nõn tôm phải từ từ thì mới cảm nhận được tất cả vị ngon của trà cùng tấm lòng của các nghệ nhân.

- Trà móc câu

Trà móc câu mang bản chất trà xanh Thái Nguyên thuần túy. Nguyên liệu làm trà là những búp trà non 1 tôm 2 lá. Sau khi chế biến, cánh trà xoăn lại như hình chiếc móc câu. Trà móc câu có 2 loại:

Trà móc câu hảo hạng làm từ búp trà 1 đọt 2 lá. Nước trà có màu vàng chanh. Sau khi uống vào có vị ngọt sâu, chát nhẹ.

Traà móc câu đặc biệt (thượng hạng) làm từ búp trà 1 đọt 2 lá non liền kề. Quy trình chế biến khắt khe hơn để cho ra cánh trà nhỏ như móc câu. Vị của nó chát dịu, sau vị ngọt bùi, ngậy. Giá của trà móc câu đặc biệt thường cao hơn trà móc câu hảo hạng.

Những búp trà này phải được hái vào thời điểm sáng sớm, khi thời tiết đẹp, không mưa hay nắng gắt. Nếu là người am hiểu về trà thì chắc hẳn bạn biết rằng yếu tố địa hình, thời tiết, khí hậu có ảnh hưởng rất lớn tới chất lượng của trà. Nếu mưa nhiều trà sẽ nhạt, ngọt ko sâu, còn nắng gắt thì trà khó phát triển, cho sản lượng ít, vị chát, nước trà đậm, thậm chí có màu đỏ. Trà móc câu là loại trà ngon tại được dùng phổ biến tại Việt Nam

Mỗi phẩm trà đều có một hương vị riêng, chúng mang những nét đăc trưng riêng của vùng đất Thái Nguyên xanh mát. Và được xem là đặc sản của tỉnh Thái Nguyên, chỉ cần thưởng thức một lần chắc chắn sẽ nhớ mãi hương vị thơm ngon của hương cốm non, vị chan chát và hậu ngọt kéo dài

Uống Trà Thôi
Theo Đời sống tiêu dùng