Câu chuyện “Lấy thiện đãi người”
Có một vị giáo sư chuyên nghiên cứu về loài gà. Một ngày kia ông phát hiện trong khu rừng có một con chim trĩ đẻ được khá nhiều trứng, liền lặng lẽ nhặt lấy mấy quả mang về. Vừa khéo lúc đó lại có một gà mẹ đang đẻ trứng, thế là ông lấy trứng của gà mẹ bỏ ra và bỏ trứng chim trĩ vào thay.
Gà mẹ nhìn thấy trứng không giống như, nhưng do dự một hồi nó vẫn chấp nhận ấp những quả trứng lạ này. Nó vừa điềm đạm, vừa cẩn thận như là đang ấp trứng của chính mình. Sau một thời gian, chi trĩ con nở ra, gà mẹ dẫn chúng vào trong rừng, dùng móng vuốt đào bới đất tìm kiếm sâu bọ giữa đất và rễ cây. Khi có sâu, gà mẹ liên tục “cục…cục” để gọi mấy con chim trĩ non đến ăn.
Chứng kiến cảnh ấy vị giáo sư hết sức ngạc nhiên. Lũ gà con đều được cho ăn thức ăn nhân tạo, tại sao gà mẹ lại có thể biết chim trĩ con không ăn thức ăn chăn nuôi mà chỉ thích ăn giun dế?
Lần tới, giáo sư lại lấy một số trứng vịt đem cho gà mẹ ấp. Lại như lần trước, gà mẹ vẫn không quản nhọc nhằn ấp số trứng này. Sau khi trứng nở ra thành đàn vịt con, gà mẹ lại dẫn theo đàn vịt đến hồ nước để chúng kiếm ăn và tập bơi lội.
Hai sự việc bất ngờ ấy giúp vị giáo sư nhận ra một đạo lý: Loài gà vốn bị cho là “não nhỏ”, “ngốc nghếch”, “không có tình cảm”, nhưng thực ra chứng vừa có tình thương lại vừa có trí tuệ. Gà mẹ không chỉ bao dung, ấp số trứng lại không phải do mình đẻ ra, mà nó còn hiểu được đặc tính của những con chim trĩ, vịt con rồi dẫn dắt chúng thực hành kỹ năng sinh tồn mà tạo hóa tạo ra.
Bình luận câu chuyện “Lấy thiện đãi người”
Lại nói về chuyện trên, tôi nghĩ nếu con người trong hoàn cảnh ấy ta sẽ ứng xử khác biệt hoàn toàn. Rất có thể ta sẽ bắt lũ vịt học tiếng gà kêu, bắt chim trĩ rừng ăn thức ăn chăn nuôi. Nghĩa là ta luôn muốn cưỡng ép người khác làm theo quan điểm, suy nghĩ của mình mà chẳng hề quan tâm đến cá tính, thói quen hay sở thích của người khác. Những xung đột, hiểu lầm cũng bắt nguồn từ đây.
Khổng Tử nói: “Kỷ sở bất dục, vật thi ư nhân”. Đại ý rằng, điều gì bản thân mình không muốn làm thì chớ làm cho người khác. Người quân tử chính là như vậy, không ép buộc, cưỡng chế người khác, chỉ một lòng lấy thiện đãi người.
Việc tôn trọng sở thích, quan điểm của người khác chính là biểu hiện của văn hóa, trí tuệ. Một đoàn thể có thể hài hòa, ổn định hay không điểm then chốt chính là ở việc mỗi cá thể trong đó có thể tôn trọng, bao dung, lấy tấm lòng từ bi để đối đãi với nhau hay không. Nếu hãy còn tính toán, trách móc lẫn nhau thì không thể sống thanh thản dù chỉ là một khắc.
Một con gà mát có thể lấy trí huệ của tình thương để đối đãi với loài vật có ngoại hình và tập tính khác biệt với mình. Tại sao con người lại không thể?
Muốn cuộc sống được hòa hợp, tươi đẹp thì phải lấy thiện lương hóa giải hận thù. Có câu nói rằng “Sẽ thật ngớ ngẩn nếu nghĩ mình luôn đúng và ai nấy đều sai. Thực sự người biết sống chính là sống giữ nghìn khác biệt”.
Team Uống Trà Thôi sưu tầm