Chúng ta đã biết, trong quy trình luyện đất tử sa có khâu sàng đất (sau khi được nghiền thành bột). Mắt lưới sàng càng lớn thì bột sau sàng càng thô, mắt lưới sàng càng nhỏ thì bột sau sàng càng mịn.

Để đo lường độ mịn/thô của hạt đất tử sa, bên Trung Quốc dùng đơn vị “mục” (目 - nghĩa là cái mắt). Nếu mọi người có quen ai làm ấm, hay thường nói chuyện với người làm ấm bên kia, họ sẽ hay nói, đất này là đất 60 mục, 80 mục, 10 mục...Vậy mục là gì?

Số mục tức là số mắt lưới sàng trên một inch vuông (1 inch=25.4mm), nói cho dễ hiểu như sau: chúng ta chia lưới sàng làm nhiều hình vuông với chiều dài cạnh 25.4mm, “mục” là số lỗ của lưới sàng trong 1 hình vuông đó. Nếu người ta nói “ấm này dùng đất 60 mục”, tức là dùng loại đất được sàng bằng lưới có 60 mắt sàng trên 1 inch vuông.

Số mục càng nhỏ thì mắt sàng càng lớn, hạt đất càng thô; số mục càng lớn thì mắt sàng càng nhỏ, hạt đất càng mịn.

Đường kính lớn nhất của hạt đất 40 mục là 0.425mm, đường kính lớn nhất của đất 45 mục là 0.355mm, đường kính lớn nhất của đất 50 mục là 0.300mm, đường kính lớn nhất của đất 60 mục là 0.250mm, đường kính lớn nhất của đất 70 mục là 0.212mm, đường kính lớn nhất của đất 80 mục là 0.180mm, đường kính lớn nhất của đất 100 mục là 0.150mm, đường kính lớn nhất của đất 120 mục là 0.125mm.

Số mục quá lớn thì kích thước hạt sẽ quá nhỏ, khả tăng tạo hình của đất thấp, tỷ lệ biến dạng cao; số mục quá nhỏ thì hạt quá to, khi nung dễ biến dạng, tỷ lệ thành phẩm thấp. Số mục lớn hay nhỏ sẽ trực tiếp ảnh hưởng đến tính thấu khí và tỷ lệ hút nước của thành phẩm.

Hiện tại thường dùng số mục khoảng 60. Dùng đất 60 mục làm ấm, thành phẩm nung ra vừa mịn màng lại vẫn có cảm giác hạt, độ bóng sau khi lên nước cũng tốt, tỷ lệ hút nước rơi vào 3-5%, có tính thấu khí tốt, về cơ bản chịu được nóng lạnh thay đổi đột ngột.

Uống Trà Thôi
Theo fanpage chia sẻ kiền thức trà và ấm