Sau nước, trà là thức uống được tiêu thụ nhiều nhất trên thế giới. Nhưng trong khi thức uống này phổ biến ngày nay, thì lịch sử của nó bắt nguồn từ một chiếc cốc tình cờ được uống cách đây gần 5 thiên niên kỷ. Đọc để khám phá nơi sinh và lịch sử của trà.

Những cốc trà đầu tiên

Truyền thuyết kể rằng vào năm 2737 trước Công nguyên, hoàng đế Trung Quốc Shen Nung (hay “Thần Nông”), nhà thảo dược học nổi tiếng và là cha đẻ của nền nông nghiệp Trung Quốc, đã tìm ra trà khi vô tình uống một cốc nước nóng có lá trà rơi vào do người hầu dâng lên. Hoàng đế – một – vẫn quyết định uống, và khái niệm về trà đã ra đời từ đó. Truyền thuyết ngụ ý rằng những chiếc lá trong nước của hoàng đế vào ngày định mệnh đó đã thổi vào từ cây chè gần nhất , và do đó, Thần Nông trở thành người uống trà đầu tiên trên thế giới.

Camellia sinensis – một loại cây bụi được cho là cây bản địa của Trung Quốc – loại cây bắt nguồn cho mọi giống trà cho đến ngày nay. Tất cả các loại trà trắng, trà xanh, trà vàng, trà đen hay phổ nhĩ đều được làm từ một loại cây này, trong khi trà thảo dược/mộc (tisane) được làm từ các thực vật khác, từ thảo mộc và hoa cho đến quả mọng và hạt.

- Trà Trung Quốc – cội nguồn của trà

Các hộp đựng trà được tìm thấy trong các ngôi mộ của Trung Quốc có từ thời nhà Hán (206 TCN – 220 TCN) nhưng phải đến thời nhà Đường (618-906 sau Công nguyên), trà mới trở thành thức uống quốc gia của Trung Quốc. Vào khoảng năm 760 sau Công nguyên, Lục Vũ với “Trà kinh” văn bản đầu tiên tập trung vào trà. Cuốn sách có mười phần, mỗi phần mô tả các khía cạnh của việc làm vườn trà, lịch sử, hướng dẫn pha và hướng dẫn dùng một cách nhanh chóng.

- Trà ở Nhật Bản

Vào cuối triều đại nhà Đường vào năm 906 sau Công nguyên, hành động uống trà đã trở nên phổ biến trên khắp Trung Quốc. Trà lúc này được hấp và đóng thành những chiếc bánh (Đoàn trà) giống như viên gạch để dễ vận chuyển và buôn bán.

Vào khoảng đầu thế kỷ 13, một tu sĩ người Nhật tên là Myoan Eisai – người sáng lập Thiền tông – đã có một chuyến đi đến Trung Quốc và khi trở về, ông mang theo những hạt trà và gieo trồng trên đất Nhật Bản. Nhiều năm sau, ông viết cuốn sách của riêng mình về trà và tặng nó cho một vị tướng samurai, khiến cho người dân địa phương quan tâm đến loại đồ uống bí ẩn này.

Trà nhanh chóng trở thành một phần quan trọng của văn hóa Nhật Bản, nơi mà họ đã biến việc sử dụng trà trở thành đạo. Trong nhiều thập kỷ tiếp theo, các chiến binh Samurai sẽ cùng nhau uống trà và thảo luận về chính trị. Đồ uống này cũng được sử dụng cho nhiều mục đích y học, được cho là giúp cân bằng cơ thể và tâm trí, đồng thời đẩy lùi bệnh tật. Các nghi lễ trà đã bị chính phủ Nhật Bản cấm vào thế kỷ 14 vì khủng hoảng chính trị, nhưng sau đó đã khôi phục lại và các nghi lễ vẫn phổ biến cho đến ngày nay.

Trà Matcha là một loại trà bột, được nghiền từ những lá trà xanh thành bột mịn bằng cối xay đá. Loại bột này, được gọi là Matcha ở Nhật Bản, là tiền thân của trà đạo Nhật Bản truyền thống (“Chanoyu”), được phổ biến bởi thiền sư Eisai. Matcha được chuẩn bị bằng đồ đánh trứng bằng tre (“chasen”) và được phục vụ trong những chiếc bát thủ công (“chawan”).

- Chiếm lĩnh Châu Âu

Trà là bí mật của châu Á cho đến thế kỷ 17, nó bắt đầu đến Châu Âu thông qua các tuyến thương mại của Bồ Đào Nha và Hà Lan. Một trạm giao dịch được người Hà Lan thiết lập trên đảo Java, vào năm 1606, chuyến tàu trở trà đầu tiên từ Trung Quốc đến châu Âu. Trà nhanh chóng trở thành thức uống thịnh hành của người Hà Lan, và từ đó lan sang các quốc gia khác ở Tây Âu.

Tuy nhiên, vì giá cao, trà vẫn là thức uống dành cho những người giàu có. Khi đến Anh, nó nhanh chóng trở thành một thứ xa xỉ phẩm mà hầu như chỉ giới thượng lưu mới được thưởng thức. Bắt đầu từ triều đình của Nữ hoàng Catherine và Charles II: nữ hoàng sinh ra ở Bồ Đào Nha, yêu trà và muốn uống trà thường xuyên. Vì vậy, nhà vua đã xây dựng mối quan hệ mật thiết với Công ty Đông Ấn, hỗ trợ với toàn bộ quân đội của mình và chiếm đóng tại các thuộc địa. Thành phố Mumbai (khi đó được gọi là Bombay) đã được trao cho Charles như một phần của hồi môn của Catherine, cảng của thành phố này như một trung tâm thương mại đóng vai trò quan trọng trong việc vận chuyển trà đến Anh trong những năm sau đó.

(còn tiếp)

Uống Trà Thôi
Theo tea crop