/Uống trà thôi
Tải ứng dụng
Trang chủ / Chia sẻ

Mấy suy nghĩ về hội họa hiện đại trước Cách mạng tháng Tám

1586 13:21, 10/02/2022
Team Uống Trà Thôi KIẾN THỨC

( từ)

Mấy suy nghĩ về hội họa hiện đại trước Cách mạng tháng TámTÔ NGỌC VÂN – Trong nhà (Bức thư). 1934. Lụa. 69x69cm. Sưu tập Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam
Tôi có mấy nhận xét về hội họa hiện đại kể cả một phần trước Cách mạng. Hiện giờ có nhiều người còn cho rằng nghệ thuật hội hoạ dưới thời thuộc Pháp là hoàn toàn vứt đi cả, bọn hoạ sĩ thời đó học theo trường tư sản đồi truỵ Âu châu tư tưởng tự do chủ nghĩa, nghệ thuật vị nghệ thuật, đồi bại tất cả. Họ còn chứng minh rằng cứ xa sự bồi dưỡng của Đảng của quần chúng, là ngựa lại quay về lối cũ, bất cứ đòi hỏi nào, điều kiện thay đổi nào cũng chỉ là để đi vào con đường tự do tư sản, con đường hình thức chủ nghĩa…

Thực ra dưới ách thống trị đè nén của đế quốc và phong kiến, nghệ thuật nào cũng không thoát ra ngoài cái ách đó để sống riêng biệt được. Dưới thời đó, nghệ thuật hội hoạ không có đất để ngóc đầu, không có chỗ thở tự do nhưng nghệ thuật ta không chết cũng như dân tộc ta không chết được. Nếu ta phủ nhận sức sống của hội họa ta lúc đó thì vô tình ta đã gạt cả sức sống và lòng yêu nước của một tầng lớp nhân dân lúc đó hay sao ? Người họa sĩ lúc đó không thuộc lớp người bị đè nén ư?

Tính chất đời sống đồi trụy của họ hầu như không có. Không có ai nghiện thuốc phiện – đến thuốc lá hầu như họ cũng kiêng, sợ mất thì giờ và bận tay vẽ…

Họ không sa đoạ quá đáng về thân thể như bọn nghệ sĩ Montparnatte, trong bọn đó có nhiều tên thuộc loại bệnh hoạn bẩn thỉu như pédérastic, maladie du sergent André… Không có ai sống kỳ quái như bọn chúng, đeo khuyên đeo vòng, quần xanh áo đỏ đi tìm cảm hứng giữa phố phường đang đổ mồ hôi vì lao động ở các thành phố Âu châu – đời sống điên loạn và bệnh hoạn này ăn sâu vào nội dung tranh của bọn đó. Cụ thể mà nói, cuộc đời hoạ sĩ lúc đó cũng là cuộc đời dở dang thất nghiệp, cảm thông được phần nào nỗi đau buồn mất nước, chui đầu vào cuộc đời tìm nghệ thuật, tìm nguồn gốc dân tộc, tìm hướng đi – dù có sai lầm có chập chững. Đấy là khía cạnh tốt của người hoạ sĩ trước Cách mạng.

Không phải ngẫu nhiên mà năm 30 – 31 ta có được một số tranh lụa của Nguyễn Phan Chánh, không phải ngẫu nhiên mà có tranh vẽ truyền đơn Cộng sản của Đỗ Cung, không phải ngẫu nhiên phát minh ra được tranh quốc sử của Trần Phềnh, tranh sơn mài của nhiều hoạ sĩ và thợ sơn cộng tác. Không phải ngẫu nhiên hồi đó ta đã có nhiều bài lý luận về nghệ thuật tranh Tết, về con Rồng đời Lý, về nghệ thuật Đại La, nghiên cứu và học tập trống đồng Lạc Việt. Đấy là khía cạnh tích cực, khía cạnh tốt không thể bỏ qua được của những con người làm nghệ thuật trước Cách mạng, đấy là khía cạnh con người của nghệ sĩ còn dính liền với dân tộc, với nhân dân.

Đối với thiểu số hoạ sĩ thích kỹ thuật diễn tả của Âu châu, ta cũng không thể lấy sinh hoạt hàng ngày của họ để áp dụng làm tiêu chuẩn đánh giá toàn bộ tác phẩm của họ rồi kết luận vội vã là đồi truỵ hay bệnh hoạn như có nhà phê bình đã kết luận về Nguyễn Du và Truyện Kiều. Còn khía tiêu cực, khía phản Cách mạng cả trên con người lẫn nghệ thuật thì giơ ngón tay lên để tính ta có thể không đếm được đến hai, ba. Có hoạ sĩ không ở hàng ngũ với ta nhưng tranh lại vẽ thật thà, trơn tru rất tả thực. Cụ thể hơn ngay trên tranh của Tô Ngọc Vân mà anh em thường cho là ảnh hưởng nghệ thuật tư sản, nhiều nhất ảnh hưởng nghệ thuật Matisse, nghệ thuật hình thức nhiều nhất thì thực ra những tranh phụ nữ của anh – tuy lãng mạn và quyến rũ – cũng lành mạnh hơn loại tranh hình thức của Matisse, loại cubisme của Picasso, loại nữ của Modigliani hay rất Pasci ? rất nhiều vì nội dung sa đọa, rã rượi của nhiều bức tranh này.

Vả lại anh Vân hay vài ba anh em khác có lệch sang chuyện vẽ phụ nữ, lệch sang vẽ Lập thể thì cũng chỉ là những giai đoạn rất ngắn trên quãng đường sáng tác trước Cách mạng .

Do đó tôi thấy trường phái Pa-ri không có rễ sâu trong đầu óc hoạ sĩ Việt Nam trước Cách mạng, nhưng trái lại tính chất đi tìm dân tộc, tính tìm gốc dân tộc thì luôn luôn sẵn có trong đầu óc họ. Do đó tôi thấy bản báo cáo nói hội hoạ Việt Nam trước Cách mạng hoặc một số anh em vẫn nhận định là khá nặng về tư tưởng hình thức chủ nghĩa, của trường phái Pa-ri, thì tôi cho là chưa sát và không đúng.

Do đó, cũng trong mấy bức tranh chép cách vẽ của VanGogh ở phòng triển lãm Mùa xuân, tôi cũng cho là không phải Trọng Kiệm hay Lưu Công Nhân trở về với tư tưởng nghệ thuật tư sản đồi bại. Tâm hồn họ lành mạnh, tươi vui lắm. Các bạn trẻ này đi tìm cách diễn tả thực tế mà thôi, họ đi tìm phương pháp vẽ, họ không có bệnh của loại tranh hình thức chủ nghĩa. Ta không cần chống hình thức chủ nghĩa trong anh em trẻ, ta chỉ khuyên anh em tránh chép theo cách vẽ của Âu châu và hướng họ vào đường lối diễn tả dân tộc.

(*) Trích “Tham luận đọc tại Đại hội Văn nghệ toàn quốc III 1957

Uống Trà Thôi
Theo tạp chí mỹ thuật
Mấy suy nghĩ về hội họa hiện đại trước Cách mạng tháng TámLÊ VĂN ĐỆ (1906-1966) – Cô gái ngồi trên cầu ao. 1954. Lụa
Mấy suy nghĩ về hội họa hiện đại trước Cách mạng tháng TámNGUYỄN PHAN CHÁNH (1892-1984) – Trốn tìm. 1938. Lụa
Mấy suy nghĩ về hội họa hiện đại trước Cách mạng tháng TámTRẦN VĂN CẨN (1910-1994) – Hai cô gái trước bình phong. 1943. Lụa. 45x48cm. Sưu tập Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam
Mấy suy nghĩ về hội họa hiện đại trước Cách mạng tháng TámNGUYỄN VĂN TỴ (1917-1992) – Tỉa thảm len. 1984. Sơn dầu. 60x80cm. Sưu tập tư nhân, Hà Nội
Mấy suy nghĩ về hội họa hiện đại trước Cách mạng tháng TámNGUYỄN VĂN TỴ (1917-1992) – Hội Đình Chèm. 1941. Sơn mài. 99,5x148cm. Sưu tập Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam
0 0 4,940 0.0
Đánh giá của bạn
1+
2+
3+
4+
5+
6+
7+
8+
9+
10+

Bình Luận

Đăng nhập để bình luận cho bài viết

Có thể bạn quan tâm

Hai vệt màu ước tính hàng trăm triệu HKD
Team Uống Trà Thôi KIẾN THỨC
3557 08:47, 06/11/2024
0 0 406 0.0
Tranh vẽ vệt màu vàng, xanh của họa sĩ Mark Rothko dự kiến đạt 225-275 triệu HKD (731-894 tỷ đồng).

Tranh Untitled (Yellow and Blue) có giá ước tính cao nhất trong phiên của Sotheby's Hong Kong vào ngày 11/11. Bức họa từng thuộc bộ sưu tập của François Pinault - doanh nhân tỷ phú người Pháp, là tác phẩm đầu tiên của Mark Rothko ...
Trăm năm Trường Mỹ thuật Đông Dương: Dấu ấn Giáo sư Joseph Inguimberty
Team Uống Trà Thôi KIẾN THỨC
3541 10:00, 31/10/2024
0 0 494 0.0
Bên cạnh Hiệu trưởng Victor Tardieu, giáo sư Joseph Inguimberty (1896 - 1971) cũng là một người thầy đã có nhiều ảnh hưởng tới các sinh viên Trường Mỹ thuật Đông Dương.

Trong khi Victor Tardieu luôn khuyến khích học trò dành thời gian ở xưởng vẽ, tỉ mỉ tới đường nét, chú trọng khuôn mẫu và quay về với chất liệu ...
Hoạ sĩ nổi tiếng nhờ vẽ tranh cá, ốc sên đẹp đến khó tin thu về tiền tỷ
Team Uống Trà Thôi KIẾN THỨC
3526 10:59, 23/10/2024
1 0 606 0.0
Nhiều người hỏi họa sĩ Young-sung Kim có phải anh in ảnh lên vải hay không. Bản thân Kim cũng từng nhầm lẫn giữa ảnh chụp và tranh vẽ của mình.

Young-sung Kim là nghệ sĩ thị giác cực thực người Hàn Quốc. Các tác phẩm của họa sĩ sinh năm 1973 được trưng bày khắp thế giới tại các không gian nghệ thuật như Bảo ...
Bi kịch của các nàng thơ - nhân tình họa sĩ
Team Uống Trà Thôi KIẾN THỨC
3491 08:27, 02/10/2024
0 0 641 0.0
Mối quan hệ giữa một số họa sĩ và nàng thơ của họ không chỉ dừng ở các bức vẽ mà biến thành niềm đam mê, tình yêu say đắm nhưng kết thúc trong bi kịch.

Dưới đây là một số người mẫu tranh có đời tư nhuốm màu khổ đau khi trót phải lòng các họa sĩ:

- Elizabeth Siddal (1829-1862)

Siddal là một họa sĩ nhưng ...
Cuộc đời yểu mệnh lắm tai tiếng của họa sĩ vẽ tranh khoả thân triệu đô
Team Uống Trà Thôi KIẾN THỨC
3483 09:43, 25/09/2024
0 0 855 0.0
Chỉ sau khi Modigliani qua đời ở tuổi 35, những bức tranh khoả thân từng bị miệt thị của ông mới được ca tụng, chốt giá trăm triệu đô.

Trong cuộc đời ngắn ngủi của mình, Amedeo Modigliani đã sáng tác hơn 300 tác phẩm nghệ thuật bất chấp thể trạng yếu ớt, tính khí thất thường và cuộc sống nghèo mạt.

Modigliani ...
GIỚI THIỆU CÁC TRÀ QUÁN
GIỚI THIỆU SÁCH HAY
×
Uống Trà Thôi
Chỉ 30s tải app cực nhẹ và trải nghiệm!