Dù là người ảnh hưởng, thường xuyên giao tiếp hay là kẻ ít nói, ngại va chạm thì ta vẫn phải nhận lại vô vàn lời ra tiếng vào khen chê, thị phi trong cuộc sống khiến tâm ta sướng - khổ chập chờn.
Ở sao cho vừa lòng người. Cuộc đời hay buông lời khen và chê, nếu đã không thể tránh khỏi, tại sao ta không học cách đối diện đầy khôn ngoan?
1. MIỆNG LƯỠI "KHEN CHÊ" CỦA THẾ GIAN
Một người lãnh đạo nhiệt huyết, một người đồng nghiệp tận tâm hay những người đối tác dễ tính nhất cũng nhiều lần bị nhận lấy bao lần khen chê đến "mất ăn, mất ngủ"
Một người mẹ hy sinh, một người cha đáng kính; một người Thầy đầy tấm lòng bao dungvà trí huệ, dành cả cuộc đời cống hiến và phụng sự để ta có một đời sống an vui hạnh phúc cũng bị miệng lưỡi thế gian “đè đầu, cưỡi cổ”.
Thậm chí, cả những cỏ cây hoa lá, muôn loài, thiên nhiên đầy hồn nhiên vô tư, hoàn hảođến như vậy cũng khó tránh khỏi lời kêu than “Ông trời ơi! Sao cứ nắng hoài, mưa miết” hay “Ôi! Đám cây này lại mọc xiên xẹo, xấu hoắc, chẳng theo ý muốn mình?”.
Phàm những thứ hiện diện trên đời, dưới lăng kính chủ quan của con người đều không tránh khỏi miệng lưỡi khen - chê.
Phàm đã là những thứ trên đời, không tránh khỏi 2 từ khen-chê
2. KHEN KHÔNG MÊ - CHÊ KHÔNG NẢN
Khen và chê là 2 tác động tương phản, hoặc sẽ kích thích sung sướng, ưa thích hoặc đem đến cảm giác ức chế, phiền não trong tâm. Nhưng dù là tích cực hay tiêu cực thì 2 cảm giác này đều khiến tâm ta hỗn loạn, vọng động, trằn trọc không an yên. Vì vậy, năng lực đối diện với những lời khen chê là một nghệ thuật, một nét đẹp tâm hồn, thể hiện bản lĩnh mà bất cứ ai cũng cần được trang bị kỹ lưỡng.
Dưới đây là 3 tâm thái giúp bạn xua tan tâm trạng buồn khổ, tủi sầu khi bị chê bai, buông xả tâm lý tự đắc, ngã mạn khi được khen ngợi
2.1 Đón nhận bằng TÂM Định Tĩnh
Ngay khi có ai đó gửi đến bạn những lời khen chê, thì việc đầu tiên là bạn hãy nhắc tâm mở lòng đón nhận tất cả với một tâm KHÔNG đầy hồn nhiên, trong sáng và khoan hãy vội đồng ý hay bác bỏ.
Và luôn nhớ rằng dù là ai đó khen chê gì chăng nữa thì họ chỉ muốn nói đến tình huống đó, hành vi đó của ta chứ không phải có ý "quy chụp, gắn nhãn" con người bạn.
Với những “mũi nhọn” khen chê có tính sát thương làm tổn hại đến mình, bạn cũng có thể thực hành ngồi ĐỊNH tâm, TĨNH lặng để nuôi dưỡng năng lượng tỉnh thức và nuôi dưỡng tâm mình.
Đừng quên tác ý nhắc tâm:
Cầu cho con nếu lỡ gặp chuyện oan ức cũng nguyện không oán hận và biết quay lại nhìnmình.
Cầu cho con khi được khen ngợi, luôn biết giữ tâm khiêm hạ, không kiêu ngạo, không ngủ quên trong đắc thắng, ngã mạn.
Cầu cho con nếu bị chê bai nguyện đón nhận với tâm thái bình thản, không mặc cảm vớiđời cũng chẳng sân si với người.
Chê chớ vội sầu - khen chớ vội vui, hãy đón nhận bằng một tâm thế định - tĩnh
2.2 Đón nhận bằng Ý Sáng Suốt
Hiểu biết người đời
Sau khi mở lòng hoàn toàn đón nhận những lời khen chê, ta cần ngồi suy xét lại xem đâu là lời "khen chê chân chính" mình nên lưu tâm. Có 2 kiểu người đưa ra lời khen chê:
Có người luôn lấy mình làm trung tâm, nên si mê cho rằng kẻ có những điều họ thích, họ mong đợi thì đáng khen, còn kẻ chứa đựng những điều họ ghét, họ không mong đợi thì thật đáng chê trách. Đây là những lời khen chê không đáng để ta phải bận lòng. Bởi ta biết rằng "Khi bị kẻ xấu quấy phá, nhục mạ hãy cố nín lặng như người đem lễ vật biếu người khác, họ không nhận thì lễ vật ấy sẽ được trả lại từ người trao đi"
Có người trao gửi khen chê chỉ với mục đích duy nhất là xây dựng, bảo vệ, che chở, mà không cố ý muốn làm tổn thương đến sự sống và tâm hồn của bất cứ ai. Đây là những lời khen và sự quở trách đến từ các vị Thầy, và những người bạn có nhiều phẩm hạnh & tri thức cao quý muốn cho ta lời khuyên. Đây chính những lời nói, ta cần thật sự ghi nhớ để học hỏi và phát huy.
Có những lời khen chê vì sân si nhưng có lời trao gửi vì mong ta tiến bộ
Hiểu biết thế gian
Ở sao cho vừa lòng người,
Ở rộng người cười, ở hẹp người chê.
Cao chê ngỏng, thấp chê lùn,
Béo chê béo trục béo tròn,
Gầy chê xương sống, xương sườn phơi ra.
Trên thế gian này không một ai là không bị nhận lại những lời khen chê. Ngay cả các vị lãnh tụ, thủ tướng, các vị đế vương, dù tài giỏi đến mức nào cũng bị người đời chê, rồi khen. Trái đất, mặt trăng, mặt trời, vũ trụ, chim chóc, núi non v.v... cũng bị người đời khen chê, bình phẩm.
Tuy nhiên, thật phước lành khi cuộc sống và chính tâm ta luôn thay đổi và biến chuyển không ngừng, dù là khen hay chê, dù là vui hay buồn thì tất cả cũng đều khởi sinh rồi tanbiến nhanh chóng. Chỉ cần thấy và chấp nhận sự thật này, tâm trạng buồn khổ, tủi sầu khi bị chê được giảm thiểu.
Hiểu biết quy luật
Khi ta nhận lãnh một lời khen, tiếng chê "không chân chính" thì có khả năng trong quá khứ ta đã vô tình gieo rắc những lời khen chê như vậy. Vì thế, kể từ bây giờ chúng ta cần tỉnh thức để buông ra những lời khen tiếng chê đúng cách, phù hợp.
Lời khen tiếng chê có thể làm thay đổi cả cuộc sống của chính mình và một ai đó. Vì thế, ta cũng cần học cách khen chê đúng mực, chỉ với mục đích duy nhất là xây dựng, bảo vệ,che chở, chứ không phải nhằm lên án, buộc tội hoặc đánh giá, phán xét. Ngoài ra, ta cần cân nhắc tùy thời điểm, tùy nguồn lực, tùy đối tượng và hoàn cảnh mà có những lời khenchê phù hợp. Biết cách thông cảm, bao dung, kham nhẫn cho sự thay đổi của người khác.
Hiểu biết chính mình
Một người hiểu biết những giá trị cốt lõi của mình, sau khi tiếp nhận những lời khen - tiếng chê sẽ đối chiếu lại những giá trị thật sự sâu bên trong của họ để cân nhắc nên điều chỉnh hay không. Điều này sẽ giúp họ không vô tình đánh rơi ước mơ cao thượng, hoặc đi chệch hướng sứ mệnh cuộc đời đích thực.
- Nếu bạn là người thích giúp đỡ, phụng sự và 1 lòng cống hiến cho xã hội thì đừng để lời khen tiếng chê dụ dỗ bạn vào con đường làm giàu cho riêng mình.
- Nếu bạn là người thích mạo hiểm và thách thức thì đừng để lời khen tiếng chê dụ dỗ bạn “chôn chân” tại một công việc nhàn hạ, ổn định.
Hiểu chính mình là một phần cốt lõi vô cùng quan trọng. Nếu chính bạn không thể vạch rõ ranh giới này thì dù bạn ở cách ly một mình không ai khen chê thì bên trong chính bạn sẽ tự đánh giá, phán xét và so sánh mình với người khác.
Việc hiểu mình cũng là nền tảng giúp bạn hiểu được người khác, từ đó giúp ta đưa ra những lời khen chê phù hợp, đúng mực tùy thuộc vào tình huống và nguồn lực hiện tại của họ thay vì áp đặt, mong đợi quá đáng.
Mỗi người là một phiên bản duy nhất với những ưu nhược điểm riêng, vì vậy hãy tôn trọng sự khác biệt của chính mình và mọi người nhé!
Sống tỉnh thức, đừng để lời khen - tiếng chê trói buộc bản thân mình
2.3 Đón nhận bằng tình THƯƠNG Trong Lành
Hãy biết yêu thương và bao dung đến những lời bình phẩm, CHÊ bai mình, dù cho họ không có tinh thần xây dựng và nâng đỡ bạn hay không?
Nếu họ là bậc thiện tri thức thì ta nên thân cận vì đã giúp mình nhận ra những điểm chưa tốt, còn nếu họ là kẻ ích kỷ, đố kỵ thì cũng nên bao dung và cảm thông những mảnh đời này vì họ cũng đang mang trong mình những mâu thuẫn và đấu tranh đầy đau khổ, nên đã không ngừng lấy bên ngoài làm tiêu chuẩn so sánh, tạo nên vô vàn đau khổ cho chính họ
Hãy biết tri ân người KHEN mình bằng cách San sẻ, Chia sẻ những giá trị tốt đẹp đó đến mọi người để nhân rộng những điều tốt đẹp chứ không ích kỷ giữ riêng cho mình.
Cuối cùng, dù khen hay chê, dù đúng hay sai cũng đều nhẹ nhàng buông xả, bao dung và tha thứ như là "chỉ để biết, để kinh nghiệm"
3. LỜI NHẮN NHỦ
Thế gian nhiều chuyện lạ đời Đôi khi ta sống vì lời khen chê... Người khen rồi họ cũng về Người chê họ cũng rề rề rồi đi.
Ta buồn ta khổ sầu bi Ta không ngủ được chỉ vì người dưng.
Ở sông, người bảo ta khùng Sao không lên núi với rừng bao la.
Ở rừng, gặp, họ cũng la Sao không về biển, sống xa thế này? Ta đi chỉ một đôi giày Bàn chân ta biết, ai hay dùm mình.
Thì ra trong cuộc bình sinh Buồn vui do bởi, sinh linh bên ngoài. Đến khi đậy nắp quan tài Giật mình mới thấy chẳng ai nằm kề..!
Bất cứ ai cũng khó tránh khỏi những lời khen tiếng chê. Vì vậy, khi điều này xảy đến, bạn chỉ cần nhớ đến 3 Tâm Thái: Định Tĩnh - Sáng Suốt - Trong Lành để đón nhận 2 ngọn gió đời đầy Khen Chê này nhé!
Nội dung: Liên Thanh
Team Uống Trà Thôi sưu tầm
