Trà Phổ Nhĩ là đặc sản sản xuất từ Phổ Nhĩ, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc có mùi vị khá giống với chè đen của Việt Nam nhưng nhờ cách chế biến công phu nên không giống với bất kỳ loại trà nào khác.
Trà Phổ Nhĩ đặc biệt hơn các loại trà khác ở chỗ là được sản xuất từ giống chè Shan Tuyết. Giống chè này không thể trồng được ở những vùng trồng chè truyền thống như Thái Nguyên, Lâm Đồng, Bảo Lộc mà mọc tự nhiên trên các vùng núi cao, khí hậu lạnh. Ở Việt Nam, cây chè này mọc ở phía bắc như Hà Giang, Yên Bái, Sơn La, Lai Châu, Điện Biên…
Điểm mấu chốt để tạo nên sự khác biệt của trà Phổ Nhĩ không phải ở lá trà ngon hay dở mà nằm ở khâu chế biến thành phẩm.Trà Phổ Nhĩ được diệt men và vò xong thì lại được làm khô bằng cách phơi nắng.
Do được làm khô chậm bằng cách phơi nắng nên trà Phổ Nhĩ lại tiếp tục lên men một phần nhỏ khi phơi. Sau khi làm khô thì lá trà nếu được đóng bánh ngay thì gọi là Phổ Nhĩ sống. Còn sau khi làm khô, lá trà trải qua quá trình ‘ác đôi’ (tạm dịch là: chất đống và ủ ướt) trong khoảng 30 đến 50 ngày thì có Phổ Nhĩ chín. Ác đôi là một dạng ép lên men để mô phỏng việc hậu lên men sau nhiều năm của Phổ Nhĩ sống.
Hay nói một cách khác thì Phổ Nhĩ sống sau nhiều năm sẽ ‘chín’ thành Phổ Nhĩ lâu năm, còn Phổ Nhĩ chín chính là Phổ Nhĩ sống bị ép ‘chín’ nhanh trong vài chục ngày thay vì đợi hàng chục năm. Các loại trà như trà đen hay trà Ô long chỉ bị oxy hóa thông qua các enzyme trà có nguồn gốc tự nhiên. Chỉ có trà Phổ Nhĩ, đã trải qua quá trình lên men vi sinh vật hoàn toàn, vì vậy nó được gọi là trà lên men hoàn toàn.
Quá trình lên men tự nhiên này rất tốn thời gian, có khi mất vài năm, nén lại thật chặt thành đủ hình dạng, phổ biến nhất là hình tròn với một lỗ hõm ở giữa mới tạo nên một bánh trà hoàn hảo.
Bù lại bạn có thể để bao lâu cũng được bởi chúng không có hạn sử dụng. Giống như rượu vang ủ lâu năm thì trà Phổ Nhĩ sau khi lên men đạt tiêu chuẩn thì càng để lâu, càng ngon, càng đắt tiền.
Trà Phổ Nhĩ được lưu trữ hơn năm năm là lúc thời điểm thích hợp nhất để người tiêu dùng sử dụng. Nếu các yêu cầu về chất lượng của trà vẫn chưa được như ý, thì người dùng có thể để thêm vài năm nữa, sau đó có thể uống.
Trà Phổ Nhĩ là những viên trà được đóng thành bánh nhỏ, rất chắc. Nên khi pha trà phải sử dụng nước có nhiệt độ cao, tầm 90-95 độ để phát huy hết được hương và vị của trà.
Nếu dùng nước có nhiệt độ thấp sẽ làm cho trà không nở bung ra được, nước trà sẽ nhạt. Không như những loại trà thông thường khác, trà Phổ Nhĩ có màu nước nâu đỏ, sóng sánh rất đẹp, mùi nồng thoang thoảng rất đặc trưng, vị chát dịu, hậu ngọt, uống vào có cảm giác thông cổ. Những ai uống quen sẽ yêu thích cái hương vị rất riêng đó.
Đến nay, các nhà khoa học Trung Quốc, Nhật Bản và Châu Âu đã tiến hành nhiều công trình nghiên cứu về giá trị dinh dưỡng và giá trị y học của trà Phổ Nhĩ. Nhờ có những nghiên cứu sâu mà người ta đã phát hiện ra rất nhiều tính chất kỳ diệu của trà Phổ Nhĩ như: giảm đường trong máu; tác dụng chữa bệnh sơ cứng mạch vành tim; ngăn được sơ cứng mạch máu; có tác dụng hạ huyết áp; có tác dụng ức chế rất rõ rệt với vi khuẩn, nấm và nấm men.
Chất Teapolyphenol trong trà có tác dụng ức chế vi khuẩn trong khoang miệng và khuẩn trong ruột và dạ dầy, khuẩn samon gây viêm ruột, khuẩn que trong đại tràng, khuẩn que gây kiết lỵ, khuẩn que thương hàn, khuẩn cầu sợi màu vàng… Teapolyphenol còn có tác dụng diệt khuẩn và kháng khuẩn rất mạnh với virut viêm dạ dầy và ruột, virut viêm gan A và virut cúm AB.
Nước trà Phổ Nhĩ có tác dụng ức chế rất mạnh sự phát triển tế bào ung thư; có thể tăng sự sản sinh tế bào miễn dịch trong cơ thể; có tác dụng giảm béo; có khả năng loại bỏ gốc tự do; có tác dụng nhất định đến việc phòng nhiễm xạ nhưng không có tác dụng khôi phục tổn thương sau khi bị nhiễm xạ; có tác dụng làm giảm độc tố của thuốc lá.
Trà Phổ Nhĩ của Trung Quốc có lịch sử lâu đời, là loại trà nổi tiếng do có hương vị đặc biệt có tác dụng bảo vệ sức khoẻ nên rất có triển vọng phát triển. Nếu trà có mùi mốc hay mùi lạ, các bạn có thể phơi mát vài ngày mùi sẽ tự biến mất. Niềm vui của việc uống trà Phổ Nhĩ nằm ở việc khám phá hương vị thay đổi theo thời gian trôi qua.
Ở Việt Nam, tại Hà Giang, những rừng trà Shan hoang dã trên núi cao là nguồn nguyên liệu tốt để sản xuất ra trà có chất lượng không thua kém trà Phổ Nhĩ của Trung Quốc. Trước đây có nhiều thương gia Trung Quốc đã sang Việt Nam mua trà vàng Hà Giang để sản xuất trà Phổ Nhĩ. Trong tương lai, Việt Nam cũng sẽ có một dạng sản phẩm tương tự như trà Phổ Nhĩ của Trung Quốc để tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.
Theo: Báo Đời sống & Tiêu dùng
