XÍ GIẢ BẤT LẬP, KHÓA GIẢ BẤT HÀNH
企者不立,跨者不行
Mạnh Tử từng kể một câu chuyện như sau: Nước Tống có một nông phu nhìn thấy hoa màu nở trên đất người khác phát triển ngày một nhanh, còn hoa màu của mình thì chẳng phát triển tí nào, khiến anh ta lo lắng mất ngủ suốt mấy đêm liền.
Một ngày nọ, anh ta chạy thật nhanh ra ruộng của mình, kéo từng cây mạ non lên, dù là mệt đến mức mồ hôi đầm đìa, nhưng anh ta vẫn hì hục làm, đến lúc anh ta ngẩng đầu lên thì trời đã tối, đám mạ cũng cao lên được thêm hai tấc, ba tấc. Trong lòng cảm thấy hân hoan, cho rằng mình đã phát hiện ra một phương pháp giúp cho mạ mau lớn.
Nhổ xong anh về đến nhà dương dương tự đắc khoe với vợ:” Hôm nay tôi mệt nhưng giúp cho mạ nhà mình cao thêm mấy tấc đấy.” Con của anh nông phu thì tỏ ra rất lo lắng, chạy vội ra ruộng thì thấy mạ non đều héo hết cả.
Việc “sải bước tiến lên trước”, “kéo mạ mau lớn” trong cuộc sống chúng ta thấy rất nhiều. Bước nhanh ra khỏi cửa, thăng quan phát tài là việc ai cũng muốn làm thật nhanh. Nhưng thành công không phải ngày một ngày hai mà có được. Nếu trái với quy luật tự nhiên, như “sải bước lớn mà tiến về phía trước” thì sự việc sẽ trái với mong muốn.
Lão Tử là người sống có lòng, ông đem hiện tượng nhảy bước dài cầu được đi xa. Ham thích cao xa quy về hai câu danh ngôn “xí giả bất lập, khoá giả bất thành” (Nhón gót hướng lên cao muốn vượt qua người khác mà trái lại không đứng vững. Chân sải bước dài muốn vượt lên trước người khác, trái lại đi không được lâu) như một lời khuyên răn.
Team Uống Trà Thôi sưu tầm