/Uống trà thôi
Tải ứng dụng
Trang chủ / Chia sẻ

NGỤY BIỆN

3688 08:19, 09/03/2025
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM

( từ)

NGỤY BIỆN

 

Socrates, một bậc thầy lý luận của Hy Lạp, nổi tiếng với khả năng truy vấn đến tận gốc rễ vấn đề. Có lần, các đệ tử của ông đặt câu hỏi:
• Thưa thầy, thầy có thể giải thích ngụy biện là gì không?

Socrates suy nghĩ một chút rồi hỏi lại:
• Giả sử có hai người, một người sạch sẽ, một người lấm lem bẩn thỉu. Nếu mời họ đi tắm, các em nghĩ ai sẽ đi tắm trước?

Một đệ tử tự tin trả lời:
• Là người bẩn thỉu, thưa thầy.

Socrates lắc đầu:
• Không, là người sạch sẽ. Vì người sạch sẽ đã quen với việc tắm gội thường xuyên. Người bẩn thỉu thì chẳng thấy cần thiết phải tắm.

Ông dừng một lát rồi hỏi lại:
• Vậy ai sẽ đi tắm trước?

Các đệ tử bắt đầu lúng túng, nhưng rồi đồng thanh nói:
• Là người sạch sẽ!

Socrates lại bảo:
• Sai rồi, lần này là người bẩn thỉu. Vì người bẩn thỉu cần phải tắm hơn.

Rồi ông lại hỏi tiếp, với ánh mắt trêu ngươi:
• Vậy thì cuối cùng, ai sẽ đi tắm trước?

Lần này, đám đệ tử phân vân, rồi trả lời:
• Có lẽ cả hai người đều sẽ đi tắm.

Socrates nhếch mép:
• Không đúng. Cả hai đều sẽ không tắm. Người sạch sẽ thì vốn không cần, còn người bẩn thỉu thì không có thói quen.

Lũ học trò bối rối:
• Thầy thay đổi liên tục, lần nào nghe cũng có vẻ đúng, nhưng chúng con chẳng hiểu đâu là câu trả lời chính xác cả!

Socrates mỉm cười, nói chậm rãi:
• Đó chính là ngụy biện. Dựa vào hình thức lý luận chặt chẽ nhưng lại trái quy luật khách quan, đưa ra những kết luận nghe thì đúng nhưng thực ra là sai.

Các đệ tử vẫn chưa phục, hỏi tiếp:
• Vậy làm sao để nhận ra sai lầm khách quan trong những ngụy biện ấy, thưa thầy?

Socrates gật gù, kể thêm một ví dụ:
• Giả sử hai người cùng chui vào sửa ống khói. Khi ra ngoài, một người sạch sẽ, một người lấm lem bẩn thỉu. Các em nghĩ ai sẽ đi tắm trước?

Đám đệ tử đồng thanh:
• Là người bẩn thỉu!

Socrates lại nói:
• Sai. Người sạch sẽ nhìn thấy người kia lấm lem, sẽ nghĩ rằng mình cũng bẩn mà đi tắm. Còn người bẩn thỉu nhìn thấy người kia sạch sẽ, lại nghĩ rằng mình cũng sạch mà không cần tắm.

Lũ học trò reo lên:
• Vậy là người sạch sẽ sẽ tắm trước!

Socrates lắc đầu:
• Không đúng. Hai người cùng chui từ một cái ống khói ra, làm sao có chuyện một người sạch, một người bẩn được? Đây chính là thứ lập luận đi ngược với sự thật, là một loại ngụy biện.

Cuối cùng, Socrates nhìn các đệ tử, giọng trầm ngâm:
• Người giỏi nói không bằng người biết lắng nghe. Ngụy biện có thể hiệu quả trong một khoảnh khắc, nhưng chẳng bao giờ bền vững. Xảo trá không bằng chân thành, và nghìn mưu mẹo cũng chẳng sánh được với sống đúng đạo làm người.

Gã Khờ lụm được câu chuyện này, đọc mà thấy lòng mình sáng ra đôi chút. Trong thời đại mà người ta thích chứng minh mình “đúng” bằng mọi giá, thì những bài học của Socrates lại nhắc Gã Khờ rằng đôi khi, sự thật chỉ đến khi mình đủ kiên nhẫn để lắng nghe và suy xét thấu đáo.

- Còn bạn đang nghĩ gì ?
 

Nguồn bài: Nguyễn Quốc Chính

0 0 8,165 0.0
Đánh giá của bạn
1+
2+
3+
4+
5+
6+
7+
8+
9+
10+

Bình Luận

Đăng nhập để bình luận cho bài viết

Có thể bạn quan tâm

Giáo dục con cái: nuôi dạy với quy củ và trách nhiệm
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM
3844 08:00, 30/08/2025
0 0 330 0.0
Trong một quán mì nhỏ, cảnh cha con cùng ăn bát mì khiến người ta không khỏi suy ngẫm. Người con ăn hết phần mình, rồi kéo luôn bát mì của cha để ăn tiếp. Người cha lặng lẽ nhìn, không nói một lời. Lúc trả tiền, ông làm rơi vài đồng xu, lúi húi nhặt, còn cậu con trai đứng ở cửa, cau có quay mặt đi.Ông chủ ...
Nước chảy về chỗ trũng, nhân đức luôn tìm về chỗ khiêm nhường
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM
3843 08:00, 29/08/2025
0 0 493 0.0
Cúi xuống để lắng nghe. Cúi xuống để hiểu người. Cúi xuống để học hỏi, và khiêm nhường để được trời đất chở che. Nước bao giờ cũng chảy về nơi thấp. Từ ngàn xưa, cổ nhân nhìn thấy quy luật tưởng như đơn giản ấy mà thốt lên bao lời minh triết. Trong Kinh Thi, có câu: “Cao sơn ngưỡng chỉ, cảnh ...
Khi lời nói cũng cần được tu tập
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM
3842 10:35, 28/08/2025
0 0 569 0.0
Lời nói: Một hành trình khám phá đầy bất ngờNếu ai đó hỏi, điều gì là thứ luôn hiện diện trong cuộc sống mà chúng ta ít khi để tâm đúng mức? Có thể bạn sẽ nghĩ đến hơi thở, ánh nhìn… nhưng còn một điều khác, rất gần gũi đó là lời nói. Thật vậy, lời nói đi theo ta từ khi còn bé bập bẹ cho đến ...
SỐNG TỬ TẾ MỖI NGÀY
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM
3839 08:59, 25/08/2025
0 0 943 0.0
Năng lực sẽ giúp bạn hoàn thành công việc, nhưng cách giao tiếp của bạn với mọi người là yếu tố quan trọng dẫn đến thành công và xây dựng được những mối quan hệ sâu sắc. Và một trong những chìa khóa vàng của giao tiếp thành công chính là sự tử tế. Làm sao để trở nên tử tế trong mắt bạn bè và những ...
“Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM
3838 08:00, 24/08/2025
0 0 1,002 0.0
Người xưa có câu: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”. Chỉ một lời răn nhưng là tinh hoa đúc kết từ bao đời, nhấn mạnh hai yếu tố cốt lõi của mọi thành công là chủ kiến và sự chuẩn bị. Người xưa nói: Mưu sự không có chủ ...
GIỚI THIỆU CÁC TRÀ QUÁN
Giúp Uống Trà Thôi tốt hơn mỗi ngày
×
Uống Trà Thôi
Chỉ 30s tải app cực nhẹ và trải nghiệm!