/Uống trà thôi
Tải ứng dụng
Trang chủ / Chia sẻ

NGỤY BIỆN

3688 08:19, 09/03/2025
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM

( từ)

NGỤY BIỆN

 

Socrates, một bậc thầy lý luận của Hy Lạp, nổi tiếng với khả năng truy vấn đến tận gốc rễ vấn đề. Có lần, các đệ tử của ông đặt câu hỏi:
• Thưa thầy, thầy có thể giải thích ngụy biện là gì không?

Socrates suy nghĩ một chút rồi hỏi lại:
• Giả sử có hai người, một người sạch sẽ, một người lấm lem bẩn thỉu. Nếu mời họ đi tắm, các em nghĩ ai sẽ đi tắm trước?

Một đệ tử tự tin trả lời:
• Là người bẩn thỉu, thưa thầy.

Socrates lắc đầu:
• Không, là người sạch sẽ. Vì người sạch sẽ đã quen với việc tắm gội thường xuyên. Người bẩn thỉu thì chẳng thấy cần thiết phải tắm.

Ông dừng một lát rồi hỏi lại:
• Vậy ai sẽ đi tắm trước?

Các đệ tử bắt đầu lúng túng, nhưng rồi đồng thanh nói:
• Là người sạch sẽ!

Socrates lại bảo:
• Sai rồi, lần này là người bẩn thỉu. Vì người bẩn thỉu cần phải tắm hơn.

Rồi ông lại hỏi tiếp, với ánh mắt trêu ngươi:
• Vậy thì cuối cùng, ai sẽ đi tắm trước?

Lần này, đám đệ tử phân vân, rồi trả lời:
• Có lẽ cả hai người đều sẽ đi tắm.

Socrates nhếch mép:
• Không đúng. Cả hai đều sẽ không tắm. Người sạch sẽ thì vốn không cần, còn người bẩn thỉu thì không có thói quen.

Lũ học trò bối rối:
• Thầy thay đổi liên tục, lần nào nghe cũng có vẻ đúng, nhưng chúng con chẳng hiểu đâu là câu trả lời chính xác cả!

Socrates mỉm cười, nói chậm rãi:
• Đó chính là ngụy biện. Dựa vào hình thức lý luận chặt chẽ nhưng lại trái quy luật khách quan, đưa ra những kết luận nghe thì đúng nhưng thực ra là sai.

Các đệ tử vẫn chưa phục, hỏi tiếp:
• Vậy làm sao để nhận ra sai lầm khách quan trong những ngụy biện ấy, thưa thầy?

Socrates gật gù, kể thêm một ví dụ:
• Giả sử hai người cùng chui vào sửa ống khói. Khi ra ngoài, một người sạch sẽ, một người lấm lem bẩn thỉu. Các em nghĩ ai sẽ đi tắm trước?

Đám đệ tử đồng thanh:
• Là người bẩn thỉu!

Socrates lại nói:
• Sai. Người sạch sẽ nhìn thấy người kia lấm lem, sẽ nghĩ rằng mình cũng bẩn mà đi tắm. Còn người bẩn thỉu nhìn thấy người kia sạch sẽ, lại nghĩ rằng mình cũng sạch mà không cần tắm.

Lũ học trò reo lên:
• Vậy là người sạch sẽ sẽ tắm trước!

Socrates lắc đầu:
• Không đúng. Hai người cùng chui từ một cái ống khói ra, làm sao có chuyện một người sạch, một người bẩn được? Đây chính là thứ lập luận đi ngược với sự thật, là một loại ngụy biện.

Cuối cùng, Socrates nhìn các đệ tử, giọng trầm ngâm:
• Người giỏi nói không bằng người biết lắng nghe. Ngụy biện có thể hiệu quả trong một khoảnh khắc, nhưng chẳng bao giờ bền vững. Xảo trá không bằng chân thành, và nghìn mưu mẹo cũng chẳng sánh được với sống đúng đạo làm người.

Gã Khờ lụm được câu chuyện này, đọc mà thấy lòng mình sáng ra đôi chút. Trong thời đại mà người ta thích chứng minh mình “đúng” bằng mọi giá, thì những bài học của Socrates lại nhắc Gã Khờ rằng đôi khi, sự thật chỉ đến khi mình đủ kiên nhẫn để lắng nghe và suy xét thấu đáo.

- Còn bạn đang nghĩ gì ?
 

Nguồn bài: Nguyễn Quốc Chính

0 0 8,885 0.0
Đánh giá của bạn
1+
2+
3+
4+
5+
6+
7+
8+
9+
10+

Bình Luận

Đăng nhập để bình luận cho bài viết

Có thể bạn quan tâm

KHÔNG PHẢI THỨ GÌ LẤP LÁNH CŨNG LÀ VÀNG
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM
3851 14:08, 11/09/2025
0 0 1,181 0.0
“Không phải thứ gì lấp lánh cũng là vàng”, là một câu tục ngữ Anh, nhắc nhở chúng ta rằng, vẻ ngoài hào nhoáng không đồng nghĩa với giá trị thực chất bên trong.Tục ngữ thật đáng quý! Việc chúng được lưu truyền qua hàng trăm, thậm chí hàng ngàn năm, là minh chứng cho những giá trị và chân lý sâu sắc mà chúng ...
QUÉT TUYẾT TRƯỚC SÂN NHÀ
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM
3850 08:47, 09/09/2025
0 0 1,315 0.0
Tại Hoa kỳ những địa phương thường có tuyết rơi vào mùa Đông đó là miền đông bắc và Trung nước Mỹ. Tại Seattle thỉnh thoảng có tuyết rơi, mỗi năm có độ một hay hai lần, có vùng có đến ba bốn lần tuyết rơi. Thông thường khi tuyết rơi lúc đó rất đẹp, nhưng cũng rất nguy hiểm, nếu qua một thời gian ...
Đừng vội vàng biến mất
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM
3846 19:00, 06/09/2025
0 0 1,488 0.0
Đừng vội vàng rút lui khỏi thế giới này chỉ vì bạn đang thấy mình chậm hơn người khác. Đôi khi, chỉ cần một cuộc trò chuyện đủ lặng, một người đủ hiểu, và một nụ cười bất chợt cũng đủ để níu bạn ở lại.  Đừng vội vàng gấp lại trang đời chỉ vì một đoạn mực nhòe.Chiều hôm đó trời ...
Người phụ nữ được trao giải Nobel.
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM
3848 07:56, 06/09/2025
0 0 1,628 0.0
Đây là bức ảnh cưới chụp ngày 26 tháng 7 năm 1895, một bức ảnh tưởng chừng đơn giản nhưng thực chất ghi lại sự khởi đầu của một mối quan hệ đặc biệt – nơi tình yêu và khoa học quyện vào nhau như hai nguyên tố chưa từng được tách rời. Marie Skłodowska và Pierre Curie không tổ chức lễ cưới linh đình. Họ ...
CAO NHÂN THẬT SỰ LÀ NGƯỜI THẾ NÀO?
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM
3845 10:01, 03/09/2025
0 0 2,587 0.0
Sáng sớm trời còn mờ sương, tôi ngồi bên hiên nhà, ly trà nóng phả khói nghi ngút. Trong đầu vương vấn một câu hỏi: Thế nào là một “cao nhân”?Người ta hay nghĩ, cao nhân là người suy nghĩ sâu sắc, ý tưởng ngập tràn, đầu óc lúc nào cũng xoay vần với những kế hoạch lớn lao. Nhưng rồi, qua những ngày lặng lẽ ...
GIỚI THIỆU CÁC TRÀ QUÁN
GIỚI THIỆU SÁCH HAY
×
Uống Trà Thôi
Chỉ 30s tải app cực nhẹ và trải nghiệm!