/Uống trà thôi
Tải ứng dụng
Trang chủ / Chia sẻ

NGỤY BIỆN

3688 08:19, 09/03/2025
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM

3 phút đọc (582 từ)

 

Socrates, một bậc thầy lý luận của Hy Lạp, nổi tiếng với khả năng truy vấn đến tận gốc rễ vấn đề. Có lần, các đệ tử của ông đặt câu hỏi:
• Thưa thầy, thầy có thể giải thích ngụy biện là gì không?

Socrates suy nghĩ một chút rồi hỏi lại:
• Giả sử có hai người, một người sạch sẽ, một người lấm lem bẩn thỉu. Nếu mời họ đi tắm, các em nghĩ ai sẽ đi tắm trước?

Một đệ tử tự tin trả lời:
• Là người bẩn thỉu, thưa thầy.

Socrates lắc đầu:
• Không, là người sạch sẽ. Vì người sạch sẽ đã quen với việc tắm gội thường xuyên. Người bẩn thỉu thì chẳng thấy cần thiết phải tắm.

Ông dừng một lát rồi hỏi lại:
• Vậy ai sẽ đi tắm trước?

Các đệ tử bắt đầu lúng túng, nhưng rồi đồng thanh nói:
• Là người sạch sẽ!

Socrates lại bảo:
• Sai rồi, lần này là người bẩn thỉu. Vì người bẩn thỉu cần phải tắm hơn.

Rồi ông lại hỏi tiếp, với ánh mắt trêu ngươi:
• Vậy thì cuối cùng, ai sẽ đi tắm trước?

Lần này, đám đệ tử phân vân, rồi trả lời:
• Có lẽ cả hai người đều sẽ đi tắm.

Socrates nhếch mép:
• Không đúng. Cả hai đều sẽ không tắm. Người sạch sẽ thì vốn không cần, còn người bẩn thỉu thì không có thói quen.

Lũ học trò bối rối:
• Thầy thay đổi liên tục, lần nào nghe cũng có vẻ đúng, nhưng chúng con chẳng hiểu đâu là câu trả lời chính xác cả!

Socrates mỉm cười, nói chậm rãi:
• Đó chính là ngụy biện. Dựa vào hình thức lý luận chặt chẽ nhưng lại trái quy luật khách quan, đưa ra những kết luận nghe thì đúng nhưng thực ra là sai.

Các đệ tử vẫn chưa phục, hỏi tiếp:
• Vậy làm sao để nhận ra sai lầm khách quan trong những ngụy biện ấy, thưa thầy?

Socrates gật gù, kể thêm một ví dụ:
• Giả sử hai người cùng chui vào sửa ống khói. Khi ra ngoài, một người sạch sẽ, một người lấm lem bẩn thỉu. Các em nghĩ ai sẽ đi tắm trước?

Đám đệ tử đồng thanh:
• Là người bẩn thỉu!

Socrates lại nói:
• Sai. Người sạch sẽ nhìn thấy người kia lấm lem, sẽ nghĩ rằng mình cũng bẩn mà đi tắm. Còn người bẩn thỉu nhìn thấy người kia sạch sẽ, lại nghĩ rằng mình cũng sạch mà không cần tắm.

Lũ học trò reo lên:
• Vậy là người sạch sẽ sẽ tắm trước!

Socrates lắc đầu:
• Không đúng. Hai người cùng chui từ một cái ống khói ra, làm sao có chuyện một người sạch, một người bẩn được? Đây chính là thứ lập luận đi ngược với sự thật, là một loại ngụy biện.

Cuối cùng, Socrates nhìn các đệ tử, giọng trầm ngâm:
• Người giỏi nói không bằng người biết lắng nghe. Ngụy biện có thể hiệu quả trong một khoảnh khắc, nhưng chẳng bao giờ bền vững. Xảo trá không bằng chân thành, và nghìn mưu mẹo cũng chẳng sánh được với sống đúng đạo làm người.

Gã Khờ lụm được câu chuyện này, đọc mà thấy lòng mình sáng ra đôi chút. Trong thời đại mà người ta thích chứng minh mình “đúng” bằng mọi giá, thì những bài học của Socrates lại nhắc Gã Khờ rằng đôi khi, sự thật chỉ đến khi mình đủ kiên nhẫn để lắng nghe và suy xét thấu đáo.

- Còn bạn đang nghĩ gì ?
 

Nguồn bài: Nguyễn Quốc Chính

0 0 3,191 0.0
Đánh giá của bạn
1+
2+
3+
4+
5+
6+
7+
8+
9+
10+

Bình Luận

Đăng nhập để bình luận cho bài viết

Có thể bạn quan tâm

 BÁ DU THƯƠNG MẸ
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM
3258 13:00, 12/04/2024
4 0 8,800 0.0
Thời xưa có một người con hiếu thảo, tên là Hàn Bá Du. Mỗi khi cậu mắc lỗi, mẹ của cậu đều dạy bảo một cách nghiêm khắc, đôi lúc còn đánh đòn cậu nữa. Đến khi cậu khôn lớn, rồi trưởng thành, khi cậu mắc lỗi, cách dạy dỗ của người mẹ vẫn như xưa. Có lần, khi mẹ đánh đòn, cậu bỗng nhiên ...
TÌM CÁ TRONG BĂNG TUYẾT
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM
3257 12:27, 11/04/2024
2 0 9,454 0.0
Vào thời nhà Tấn, có một người con hiếu thảo tên là Vương Tường, mẹ mất sớm, cha lại lấy mẹ kế, mẹ kế xem cậu bé như cái gai trong mắt. Sau này, mẹ kế cũng sinh được một người con trai, đó chính là cậu em trai Vương Lãm. Kể từ đó, người mẹ kế luôn nghĩ ra nhiều cách để làm khó Vương Tường. Đối ...
Tấm Vé Hạng Nhất
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM
3253 09:19, 09/04/2024
1 0 9,128 0.0
Có một đôi vợ chồng già nọ sinh sống tằn tiện, tiết kiệm để nuôi 4 người con khôn lớn. Thời gian như thoi đưa, thoắt cái họ đã ở bên nhau 50 năm. Những người con thành đạt của họ bí mật bàn bạc để tặng cho bố mẹ một món quà thật ý nghĩa nhân dịp đám cưới vàng.Vì biết hai cụ thích nắm tay nhau ngắm ...
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM
3236 08:33, 28/03/2024
4 0 7,341 0.0
 Câu chuyện giữa vị hòa thượng và một hương khách dưới đây là điều mà mỗi chúng ta cần ngẫm, học và làm vì cuộc sống của chính mình. Có người hỏi một vị hòa thượng già: Thưa hòa thượng, tôi có thể hỏi ngài một câu không được cung kính cho lắm, liệu có được không ạ?Hòa thượng đáp: Anh cứ ...
MỘT ĐIỀU NHỊN, CHÍN ĐIỀU LÀNH
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM
3230 13:30, 21/03/2024
3 0 8,905 0.0
MỘT ĐIỀU NHỊN, CHÍN ĐIỀU LÀNH Trước kia tôi có kết giao với một số người khéo mồm khéo miệng, giỏi biện luận, lúc ấy tôi cho rằng đó là một loại tài năng, cũng không thật sự suy nghĩ kỹ về quan hệ giữa giỏi biện luận và thiện ác ra sao.Sau này lại kết giao với một số người nhẫn nhục không tranh ...
GIỚI THIỆU CÁC TRÀ QUÁN
GIỚI THIỆU SÁCH HAY
×
Uống Trà Thôi
Chỉ 30s tải app cực nhẹ và trải nghiệm!