/Uống trà thôi
Tải ứng dụng
Trang chủ / Chia sẻ

Cổ nhân răn dạy: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”, càng ngẫm càng thấm!

3837 14:40, 22/08/2025
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM

( từ)

Cổ nhân răn dạy: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”, càng ngẫm càng thấm!

Cổ nhân nói: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”. Chỉ một câu nói đơn giản nhưng ẩn sâu là lời cảnh tỉnh sâu sắc về nhận thức, tầm nhìn và giới hạn tư duy của con người.

Ếch ngồi đáy giếng: biểu tượng của sự hạn hẹp và cố chấp

Hình ảnh con ếch ngồi đáy giếng mà cổ nhân nhắc đến trong câu từ lâu đã trở thành phép ẩn dụ điển hình trong văn hóa Á Đông để chỉ những người có tầm nhìn hạn hẹp nhưng lại ngộ nhận về sự hiểu biết của mình. Với con ếch, vòng tròn miệng giếng là cả bầu trời. Một vũng nước nhỏ cũng được nó tưởng là đại dương mênh mông. Nó sống cả đời trong chiếc giếng sâu, không biết ngoài kia là gì và khi được kể về biển cả nó không tin, không hiểu, thậm chí cho đó là chuyện viển vông.

co-nhan-day-khong-the-noi-chuyen-bien-ca-voi-con-ech-ngoi-day-gieng-2-0951

Điều đáng nói là, ếch không sai khi nhìn thế giới từ đáy giếng mà sai là ở chỗ nó nghĩ rằng thế giới chỉ có vậy. Cũng giống như nhiều người trong đời thực: họ không hề nhận ra rằng nhận thức của mình bị giới hạn bởi hoàn cảnh, giáo dục, thành kiến, kinh nghiệm sống. Nhưng thay vì khiêm tốn học hỏi để mở rộng góc nhìn, họ lại khăng khăng bảo vệ điều nhỏ hẹp như chân lý tuyệt đối.

 

Côn trùng mùa hè và “căn bệnh mùa vụ” trong tư duy hiện đại

Cũng tương tự, côn trùng mùa hè không thể hiểu băng tuyết, không phải vì băng tuyết không tồn tại, mà vì chúng sống quá ngắn để từng trải qua mùa đông. Chúng chỉ biết nắng ấm, hoa cỏ, sự sống dồi dào và khi có ai nói về một thế giới lạnh giá, tĩnh lặng, băng giá đến chết chóc, chúng không thể tưởng tượng nổi.

 

Hình ảnh này phản ánh những người có tư duy mùa vụ, ngắn hạn, thiển cận. Họ chỉ hiểu được điều gì đang diễn ra trong “hiện tại” của mình và không thể hoặc không muốn chuẩn bị cho những biến động dài hạn, những khả năng nằm ngoài tầm trải nghiệm. Đây là vấn đề của rất nhiều người trong xã hội hiện đại: họ chạy theo trào lưu, phản ứng theo cảm xúc tức thì, đánh giá mọi thứ chỉ bằng cái nhìn bề mặt mà không có sự đào sâu, đối chiếu, phản biện.

 

Thế giới rộng lớn hơn chiếc giếng và mùa hè của ta

Cả hai hình ảnh con ếch và côn trùng mùa hè mà cổ nhân nhắc đến đều nhấn mạnh một điều: con người rất dễ giới hạn thế giới vào những gì họ từng biết, từng thấy. Nhưng chân lý, tri thức và kinh nghiệm nhân loại không nằm gọn trong bất kỳ chiếc giếng hay mùa nào. Chúng đòi hỏi sự vượt thoát khỏi những giới hạn cũ phải bước ra khỏi chiếc giếng tư duy, phải dám trải qua những mùa đông khắc nghiệt thì mới hiểu được sự thật trọn vẹn.

Muốn hiểu biển cả, cần lên khỏi miệng giếng. Muốn biết băng tuyết, phải vượt qua sự ngắn ngủi của mùa hè. Tương tự, muốn trưởng thành về trí tuệ, con người buộc phải hạ cái tôi, đối diện với sự khác biệt, chấp nhận mình chưa đủ và học hỏi không ngừng. Phải có dũng khí thoát khỏi những điều an toàn, quen thuộc, phải có lòng tin rằng ngoài kia còn những điều mình chưa từng thấy, nhưng không vì thế mà không tồn tại.

Trong một thế giới đầy biến động như hiện nay, câu nói của cổ nhân vẫn nguyên giá trị. Giữa mạng xã hội đầy thông tin, nhưng cũng đầy định kiến; giữa những thế hệ trẻ đầy tài năng nhưng dễ rơi vào sự tự mãn; giữa một xã hội mà nhiều người thích “phản ứng nhanh” hơn là “suy nghĩ sâu” lời nhắc nhở về chiếc giếng và mùa hè kia càng trở nên thiết yếu.

Đừng làm ếch ngồi đáy giếng, dù bạn đang ở vị trí nào. Đừng là côn trùng mùa hè, dù cuộc sống bạn đang “ấm áp” thế nào đi nữa. Bởi biển cả vẫn ở ngoài kia, băng tuyết vẫn sẽ đến. Và chỉ những ai kịp mở rộng tầm nhìn, rèn luyện sự linh hoạt về tư duy, mới có thể tồn tại vững vàng trước sóng gió cuộc đời.

 

Thanh Tú

0 0 2,407 0.0
Đánh giá của bạn
1+
2+
3+
4+
5+
6+
7+
8+
9+
10+

Bình Luận

Đăng nhập để bình luận cho bài viết

Có thể bạn quan tâm

GIAI THOẠI KHỔNG TỬ VÀ HẠNG THÁC
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM
2932 19:30, 20/10/2023
1 0 18,161 0.0
Một lần, Khổng Tử ngồi trên chiếc xe nhỏ có ngựa kéo chu du khắp các nước. Đến một vùng nọ thấy có chú bé lấy đất đắp một tòa thành, rồi ngồi vào trong đó, Khổng Tử liền hỏi:“Này cháu, cháu trông thấy xe ta đi tới cớ sao không chịu tránh?”Chú bé trả lời:“Cháu nghe người ta đồn rằng, Khổng Phu ...
QUYỀN KHÔNG THỂ DÙNG HẾT, PHÚC KHÔNG THỂ HƯỞNG TẬN
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM
2930 07:30, 20/10/2023
1 0 15,994 0.0
Nguyên tắc sống của cổ nhân: Quyền không thể dùng hết, phúc không nên hưởng tận (权不可使尽, 福不可享尽)Người xưa thường nói: “Phúc bất tận hưởng”, tức là phúc thì không nên hưởng hết, phải luôn bồi đắp, bởi vì khi phúc đã hưởng hết thì họa tất sẽ đến.Những người hiểu biết thời xưa đều ...
NÚI KHÔNG NHẤT THIẾT PHẢI CAO, SÔNG KHÔNG NHẤT ĐỊNH PHẢI SÂU
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM
2931 07:30, 20/10/2023
1 0 17,795 0.0
Trong suốt cuộc đời của một người, đối với chính nhân quân tử mà nói điều tối trọng yếu chính là không ngừng nâng cao đức hạnh của bản thân. Về phần hưởng thụ vật chất, họ chỉ duy trì ở mức cơ bản nhất như ăn, mặc, ở, đi lại. Bởi vì vậy nên họ luôn thấy đủ và sống khoái hoạt, đức hạnh ...
ĐỔI TRANH LUẬN LẤY CHỖ NGỦ
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM
2935 19:30, 18/10/2023
4 0 15,311 0.0
Bất kỳ vị sư hành hương nào có thể thắng một tranh luận về Phật pháp với các sư sống trong một ngôi chùa đều có quyền ngủ lại trong chùa. Nếu thua, vị sư sẽ phải đi tiếp.Trong một ngôi chùa ở vùng bắc nước Nhật có hai vị sư anh em đang sống với nhau. Người anh học rộng, nhưng người em thì dốt và ...
ĐÂU LÀ HẠNH PHÚC BẠN ĐANG CÓ?
Team Uống Trà Thôi TRUYỆN TÍCH CỰC & SUY NGẪM
2929 13:16, 18/10/2023
1 0 14,151 1.0
Thông thường hạnh phúc là cái đang có mà không ai biết, cứ chỉ trông chờ hay cố gắng kiếm tìm và chẳng bao giờ chấp nhận cái đang có. Có một câu nói không biết của ai:"Chúng ta chỉ cảm thấy giá trị thật sự của hạnh phúc cho đến khi chúng ta đã đánh mất hoặc sắp sửa mất nó" Theo tôi thì rất đơn giản: ...
GIỚI THIỆU CÁC TRÀ QUÁN
Giúp Uống Trà Thôi tốt hơn mỗi ngày
×
Uống Trà Thôi
Chỉ 30s tải app cực nhẹ và trải nghiệm!